Minął pierwszy rok nowych czasów w Sarnach

Szczęście sprzyjało nam w pierwszym roku odbudowy Dworu Sarny z ruiny, do jakiej doprowadziły szczególnie lata po likwidacji Państwowych Gospodarstw Rolnych. Obraz katastrofy budowlanej, którym był zawalony dach spichlerza, jest już historią, kapitalny remont budynku bramnego trwa, główny budynek jest zabezpieczony przed zalewaniem a wszystkie obiekty są gruntownie uporządkowane po zawaleniach dachów.

Panorama od strony zachodniej, koniec 2013 r.
Dwór Sarny (Zamek Scharfeneck) – widok od strony zachodniej, koniec 2013 r.

Przez pierwszy rok działania odbudowaliśmy dach nad przyszłą salą koncertową w XVII-wiecznym spichlerzu. Kiedy 12 grudnia 2013 r. zakończył się sukcesem proces negocjacji zakupu Dworu Sarny od poprzedniego, państwowego właściciela, nie sądziliśmy, że to będzie możliwe tak szybko. Początkowo zakładaliśmy, że uda nam się usunąć zawaloną konstrukcję a reszta roku spełznie na procesie projektowym.

Spichlerz od strony podwórza dworskiego, koniec 2013 r.
Spichlerz dworski, elewacja wschodnia, koniec 2013 r.

Odbudowa dachu doszła jednak do skutku dzięki dotacji uzyskanej w ciągu kilku zaledwie tygodni ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. Nie byłoby możliwe spełnienie warunków formalnych bez pracy wykonanej w poprzednich latach przez brytyjską fundację SAVE Britain’s Heritage i poprzedniego właściciela.

Spichlerz od strony podwórza dworskiego, koniec 2014 r.
Spichlerz od strony podwórza dworskiego, koniec 2014 r.

Wnętrze spichlerza będzie pełniło funkcję sali koncertowej w Centrum Muzyki Dawnej. Rok temu trudno było sobie ją wyobrazić.

Wnętrze spichlerza na początku 2014 r., na początku rozbiórki zawalonej konstrukcji dachu
Wnętrze spichlerza na początku 2014 r., wstępna faza rozbiórki zawalonej konstrukcji dachu

Teraz nabrała kształtów. Wiązary kratownicowe nadały lekkości konstrukcji i umożliwiły stworzenie sali o powierzchni ponad 200 m. kw. i wysokości trzech pięter.

Wnętrze spichlerza na koniec 2014 r. po odbudowie więźby dachowej
Wnętrze spichlerza na koniec 2014 r. po odbudowie więźby dachowej

W programie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zgłosiliśmy wniosek o dotację na prace przy murach i sklepieniach spichlerza, które są w złym stanie. Zgłosimy się też w styczniu 2015 r. z wnioskiem do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego o kontynuację prac przy dachu tak, aby za rok był on pokryty czerwoną dachówką ceramiczną.

Wśród wniosków jest też projekt stopniowej odbudowy głównego budynku Dworu Sarny, w którym w mijającym roku usunęliśmy zawalone stropy, podparliśmy te grożące zawaleniem i tymczasowo zabezpieczyliśmy dziury w dachu. Ratunek dla tego cennego renesansowego dworu będzie bardzo skomplikowany i kosztowny.

Dwór stanie się budynkiem muzealnym, pokazującym rozwój architektury i muzyki dawnej poprzez renesansowy parter po późnobarokowe najwyższe piętro. Kaplica św. Jana Nepomucena rozbrzmi muzyką. Zanim będzie można rozpocząć kolejną w historii obiektu renowację unikatowej XVIII-wiecznej polichromii, trzeba będzie ustabilizować mury Kaplicy.

Chcemy udostępnić Kaplicę do zwiedzania na miejscu i w internecie w formie wirtualnego muzeum. W ramach programu Ochrona i cyfryzacja dziedzictwa kulturowego wystąpiliśmy do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o środki na stworzenie cyfrowego opracowania polichromii i udostępnienia tego cennego dzieła Johanna Franza Hoffmanna w internecie.

Widzimy ogromne zainteresowanie tym wyjątkowym zabytkiem, na które odpowiadamy jak najszybciej. W październiku odbył się wykład organizowany przez Uniwersytet Wrocławski i prof. Andrzeja Kozieła na temat polichromii.

Wykład
Wykład Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach projektu badawczego „Sztuka baroku na Broumovsku”. 24 października 2014 r.

 

Wystawa w Kaplicy
Część wystawy zdjęć autorstwa Patrycji Makowskiej

28 września 2014 r. po raz pierwszy udostępniliśmy Kaplicę św. Jana Nepomucena do zwiedzania podczas wystawy ośmiu zdjęć-obrazów przedstawiających wnętrza pałaców Dolnego Śląska i Wielkopolski. Zdjęcia te, autorstwa p. Patrycji Makowskiej, w wirtualnej formie obiegły świat i gościły na stronach wiodących portali informacyjnych, m.in. CNN, Daily Mail, Daily Telegraph. We Dworze Sarny po raz pierwszy można było zobaczyć te prace w tradycyjnej formie. Już po wystawie ukazał się obszerny wywiad z autorką w lokalnym wydaniu Gazety Wyborczej, jak i w segmencie programu Dzień Dobry TVN.

Od przyszłego roku stałą wystawę będzie można obejrzeć w budynku bramnym. Bardzo ważnym punktem tegorocznego działania jest kapitalny remont tego budynku, wykonywany bez wsparcia zewnętrznego. Aby udostępnić Kaplicę do zwiedzania, potrzebna jest podstawowa infrastruktura obsługi turystycznej i tam właśnie ona powstaje.

Korytarz do izby straży w budynku bramnym, koniec 2013 r.
Korytarz do izby straży w budynku bramnym, koniec 2013 r. przed podjęciem prac remontowych

Od 2015 r. budynek bramny będzie otwarty dla gości. Po raz pierwszy zostanie w jego ramach udostępniona izba straży, w której przez kilkaset lat dyżurowali strażnicy zespołu dworskiego.

Korytarz do izby straży w budynku bramnym, koniec 2014 r.
Korytarz do izby straży w budynku bramnym, koniec 2014 r., po pogłębieniu, wylaniu nowej posadzki i w trakcie remontu murów.

Na górnym poziomie budynku bramnego przez ostatni rok zaszła rewolucja wcale nie mniejsza niż ta na spichlerzu. Wymieniono wszystkie posadzki, odmurowano historyczne otwory drzwiowe i oryginalne paleniska.

Korytarz w budynku bramnym, koniec 2013 r.
Korytarz w budynku bramnym, koniec 2013 r.

Trwają prace konserwacyjne przy XVI-wiecznych murach tego na pozór skromnego budynku, który jednak przy bliższym kontakcie stanowi jeden z najciekawszych i najstarszych obiektów Dworu Sarny.

Korytarz w budynku bramnym, II poł. 2014 r.
Ten sam korytarz w budynku bramnym, co na zdjęciu powyżej, II poł. 2014 r.

W trakcie mijającego roku wykonano też szereg prac projektowych. Uzyskano m.in. zezwolenie na wycinkę parkową wg inwentaryzacji i programu przygotowanego przez pracownię Hortus Excelsior. Studium stylistyczne parku ma prawie 400 stron i obfituje w niepublikowane wcześniej ryciny i zdjęcia z początku XX wieku.

Mamy też uzyskane pozwolenie konserwatorskie i budowlane na przywrócenie stropów dworu.